Avrupa Birliği (AB), para akışını izleme ve kara para aklama, terör finansmanı ve diğer suçlarla mücadele konusunda her zaman sıkı bir politika benimsemiştir. Bu kapsamda, farklı yargı bölgelerinde gri alanda kalan kripto para faaliyetlerini de denetim altına almayı amaçlamaktadır. Geçtiğimiz ay AB’nin iş ispatına (proof of work) dayalı kripto paraları yasaklayacağı iddiaları ortaya atılmış olsa da, AB bu öneriyi reddetmiş ve dijital varlıkları düzenlemeye yönelik bir taslak kural seti açıklamıştır. (1) (1)
İş İspatına Dayalı Faaliyetler
14 Mart tarihinde Avrupa Parlamentosu, vatandaşları yeni kurallarla ilgili bilgilendirmek amacıyla bir basın bülteni yayımlamıştır. (2) Bu yeni kuralların temel hedefi, mali suçlara ve manipülasyonlara karşı güvenlik önlemleri sağlamak, müşteri haklarını korumak, finansal istikrarı güvence altına almak ve madencilik faaliyetlerinde karbon ayak izini azaltarak çevresel sürdürülebilirliği teşvik etmektir. Milletvekilleri ayrıca şeffaflık, yetkilendirme ve denetim mekanizmaları, kripto varlıkların finansal istikrarını sağlama, piyasa manipülasyonunu önleme ve kara para aklama ile terörizmin finansmanı gibi suçlara karşı önlemler içeren önemli hükümler üzerinde anlaşmıştır.
Çevresel tehditlerin önüne geçmek amacıyla, Avrupa Komisyonu’nun kripto madenciliği, video oyunları ve eğlence sektörünü de Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerine uygun ekonomik faaliyetleri tanımlayan AB Taksonomi sistemine dahil etmeye yönelik bir teklif sunacağı duyurulmuştur. Kripto Varlık Piyasaları (MiCA) yönetmeliği ilk olarak 2020 yılında tanıtıldığında, sektör oyuncuları, taslak metinde yer alan ve enerji tüketimi nedeniyle Bitcoin gibi iş ispatı temelli kripto paraları yasaklayabilecek ifadeleri sert şekilde eleştirmiştir. (5) (5)
Kamuoyunun bu endişelerine karşılık olarak süreç yavaşlamış ve daha tartışmalı bir hâl almıştır. Parlamento, iş ispatı temelli kripto paralara açıkça yasak getirmeyen genişletilmiş MiCA versiyonunu oylamıştır. (6) Alman Parlamento Üyesi Dr. Stefan Berger, bu tartışmaları yönetebilmek için kripto varlıkların da diğer finansal ürünler gibi Taksonomi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunmuştur. Ayrıca, MiCA kapsamında iş ispatına özel bir tartışma yapılmayacağını da ifade etmiştir. (7) (7)
Sıkı KYC ve AML Kuralları
İş ispatı yasağı getirmek yerine, Parlamento 1 Nisan’da yaptığı oylamada, kripto hizmet sağlayıcılarının müşteri tanıma (KYC) ve kara para aklamayı önleme (AML) kurallarına tabi tutulmasına karar vermiştir. Bu kapsamda, barındırılmayan cüzdanları (unhosted wallets) kullanan kişilerin kimliklerinin doğrulanması ve 1.000 € üzerindeki işlemlerin yetkililere bildirilmesi zorunlu olacaktır. (8) Bu düzenleme, küçük kripto işlemlerinin taraflarının dahi tespit edilmesini zorunlu kılacak olması nedeniyle veri gizliliği konularında endişelere yol açmıştır.
Parlamento’nun internet sitesinde, kripto paraların oluşturduğu riskler ve AB yasalarının getirdiği faydalara ilişkin bir basın açıklaması yayımlanmıştır. Açıklamada, yasal kesinliğin sağlanması, inovasyonun teşvik edilmesi ve tüketici ile yatırımcıların korunması amacıyla yeni kuralların gerekli olduğu belirtilmiştir. (9) (9)
Sektör Görüşleri
Bu gelişmelerin ardından Coinbase CEO’su Brian Armstrong, 1.000 € ve üzeri bir işlemin barındırılmayan bir cüzdandan alınması durumunda, herhangi bir şüpheli aktivite olmasa dahi kişinin yetkililere bildirileceğini yazmıştır. (10)
Ledger CEO’su Pascal Gauthier ise Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, AB Parlamentosu’nun özgürlük yerine korkuyu seçtiğini ve yeni düzenlemelerin Avrupa finansal sistemi üzerinde devasa bir gözetim rejimine yol açacağını belirtmiştir. (11)
Coinbase Baş Hukuk Müşaviri Paul Grewal da, bir banka hesabından para çekilmeden önce finansal kurumun kimlik doğrulaması yapması gerektiğini; barındırılmayan cüzdan kullanıcılarının doğrulanmasının neredeyse imkânsız olduğunu ve bu gerekliliğin AB veri koruma ilkeleriyle çeliştiğini ifade etmiştir.
Kripto Alanında Diğer Gelişmeler
8 Nisan’da AB, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası uygulanan yaptırımlar kapsamında, Rusya’ya sağlanan yüksek tutarlı kripto hizmetlerini yasaklamıştır. Buna göre, değeri 10.000 €’yu aşan kripto cüzdan, hesap ya da saklama hizmetleri yasaklanmıştır. (12) AB bu adımı şu ifadelerle gerekçelendirmiştir: (12) AB bu durumu açıkça: “Durumun ciddiyeti göz önüne alındığında, Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik askeri saldırısına yanıt olarak daha ileri kısıtlayıcı tedbirler getirilmesi uygun görülmektedir. Özellikle kripto cüzdanlara yapılan mevduatların yasaklanmasının genişletilmesi gereklidir.” ifadesiyle gereçklendirmiştir. “ (13)
Sırada ne var?
Yeni düzenleme (“Regülasyon”), AB kurumları arasında müzakere edilecek ve Temmuz ayında yasalaşması beklenmektedir. Regülasyon kabul edilirse, sektör oyuncularının 18 ay içinde yeni kurallara uyum sağlaması gerekecektir. (14) (14)
Barındırılmayan cüzdanlar, merkezi bir kuruluş tarafından yönetilmeyen yazılım ya da donanım (soğuk/sıcak cüzdanlar) olup kripto varlıkların doğrudan bireyler tarafından saklanmasını ve transfer edilmesini sağlar. Teklif kabul edilirse, yalnızca KYC standartlarına uyan ve düzenleyici onay alan cüzdanların AB içinde kullanımı mümkün olacaktır. Bu durum, AB içinde faaliyet gösteren merkeziyetsiz otonom organizasyonların azalmasına yol açabilir. Ayrıca, kripto hizmet sağlayıcıları için 1.000 € üzeri her işlemin kimlik doğrulamasını yapmak zor ve maliyetli olacaktır. Bu da bazı oyuncuların işlemleri engellemesine, küçük ve orta ölçekli şirketlerin piyasadan çekilmesine neden olabilir. Sonuç olarak, piyasa daha büyük ve güçlü oyuncular tarafından merkezi hâle getirilebilir ki bu da kripto dünyasının özgürlük ve merkeziyetsizlik ilkelerine ters düşer.
Vircon Legal olarak, AB’deki kripto düzenlemeleri ve blokzincir alanındaki tüm gelişmeler hakkında sizleri bilgilendirmeye devam edeceğiz.
- https://www.euronews.com/next/2022/03/14/europe-to-vote-on-limiting-pow-crypto-mining-used-by-bitcoin-and-ethereum
- https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20220309IPR25162/cryptocurrencies-in-the-eu-new-rules-to-boost-benefits-and-curb-threats
- https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/banking-and-finance/sustainable-finance/eu-taxonomy-sustainable-activities_en#what
- https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20220324IPR26164/crypto-assets-new-rules-to-stop-illicit-flows-in-the-eu
- https://www.protocol.com/bulletins/eu-mica-vote-bitcoin-ban?utm_campaign=RebelMouse&share_id=6957370&utm_medium=social&utm_source=twitter&utm_content=Protocol
- https://www.euronews.com/next/2022/03/14/europe-to-vote-on-limiting-pow-crypto-mining-used-by-bitcoin-and-ethereum
- https://blockworks.co/eus-crypto-bill-mica-heads-to-a-monday-vote-without-proof-of-work-ban/
- https://cointelegraph.com/news/crypto-industry-pushes-back-after-eu-vote-to-block-unhosted-wallets
- https://www.europarl.europa.eu/news/en/headlines/economy/20220324STO26154/cryptocurrency-dangers-and-the-benefits-of-eu-legislation
- https://www.news18.com/news/business/in-eus-crypto-crackdown-parliament-votes-against-privacy-in-transactions-despite-industry-criticism-4932551.html
- https://twitter.com/pgauthier/status/1509624947559202816?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1509624947559202816%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1&ref_url=https%3A%2F%2Fcointelegraph.com%2Fnews%2Fcrypto-industry-pushes-back-after-eu-vote-to-block-unhosted-wallets
- https://www.forbes.com/sites/billybambrough/2022/04/08/eu-makes-sudden-move-against-crypto-threat-after-the-price-of-bitcoin-ethereum-bnb-xrp-cardano-solana-and-luna-make-huge-gains/?sh=6eddb22256d2
- https://news.bitcoin.com/eu-bans-high-value-crypto-services-to-russia-in-new-round-of-sanctions/
- https://www.natlawreview.com/article/eu-lawmakers-vote-to-regulate-digital-wallets